Kosova ‘daki Ekonomi Durumu ; Kosova, Sırpların maksatlı politikaları sebebiyle ekonomik yönden geri bırakılmış bir bölgedir. Bölgenin kırsal kesiminde oturan Müslümanlar genellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadırlar. Şehirlerde Müslümanlar arasında işsizlik hakimdir. İşsizlik yüzünden başkent Priştine’nin parklarını, cami bahçelerini boş dolaşan insanlar doldurur. İşsizlik doğal olarak beraberinde fakirliği getirmektedir. İşsizler ordusunu oluşturanlar sadece vasıfsız elemanlar değildir. Çok sayıda üniversite mezunu da, Sırp yönetiminin maksatlı uygulamaları yüzünden iş bulamamakta, iş bulabilenlerin birçoğu da daha sonra işten atılarak işsizler ordusuna dahil edilmektedir. Bundan dolayı Müslümanlar arasında fakirlik oranı yüksek, gelir düzeyi düşüktür. Ancak Sırp yönetimi bu konudaki gerçek bilgileri ve istatistikleri açıklamaktan kaçınmaktadır.
Kosova ‘daki Ekonomi Durumu
Güneydoğu Avrupa’da yer alan Kosova, 2008 yılında Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana ekonomik zorluklarla karşı karşıya olan küçük bir ülke. Ülke yaklaşık 1,8 milyon nüfusa ve 10.908 kilometrekare alana sahip. Dünya Bankası’na göre Kosova, 2020’de kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) 3.918 $ ile Avrupa’nın en fakir ülkelerinden biri olarak kabul ediliyor.
Kosova’daki ekonomik durum, yüksek işsizlik oranları, düşük GSYİH büyümesi ve zayıf bir özel sektör ile karakterize edilir. Kosova İstatistik Ajansı’na göre, 2021’in dördüncü çeyreğinde işsizlik oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre hafif bir düşüşle %29,6 oldu. Ancak, genç işsizlik oranı (15-24 yaş) %49,5 ile yüksek olmaya devam ediyor. İşgücüne katılım oranı da %40,4 ile düşüktür ve bu da pek çok kişinin işgücü piyasasına katılmadığını göstermektedir.
İşsizlik oranının yüksek olmasının temel nedenlerinden biri, özellikle özel sektörde iş imkanlarının azlığıdır. Kosova’daki özel sektör küçük ve az gelişmiş olup, ülkenin GSYİH’sının yalnızca %20’sini oluşturmaktadır. Kosova’daki işletmelerin çoğu küçük ve kayıt dışıdır ve birçoğu hizmet sektöründe faaliyet göstermektedir. Kayıtlı işletmelerin olmaması, birçok insanın kayıt dışı ekonomide çalıştığı anlamına gelir ve bu da genellikle düşük ücretlere ve kötü çalışma koşullarına yol açar.
Kosova’nın ekonomik büyümesi son yıllarda yavaşladı. Dünya Bankası’na göre, ülkenin GSYİH büyümesi, önceki beş yılda ortalama %4,4 oranında büyüdükten sonra, COVID-19 salgını nedeniyle 2020’de %-4,5 oldu. Ülkenin ekonomik performansı, zayıf kurumsal kapasite, doğrudan yabancı yatırım (FDI) eksikliği ve siyasi istikrarsızlık gibi bir dizi faktörden olumsuz etkilenmiştir.
Kosova, ülkenin GSYİH’sının yaklaşık %15’ini oluşturan işçi dövizlerine büyük ölçüde bağımlı. Pek çok Kosovalı, daha iyi ekonomik fırsatlar arayışıyla Almanya, İsviçre ve Amerika Birleşik Devletleri gibi diğer ülkelere göç etti. Havaleler, Kosova’daki birçok hane için önemli bir gelir kaynağıdır, ancak aynı zamanda dalgalanmalara tabidir ve hedef ülkelerdeki küresel ekonomik eğilimler ve göç politikaları gibi dış faktörlerden etkilenebilir.
Kosova hükümeti, ülkenin ekonomik durumunu iyileştirmeyi amaçlayan bir dizi reform gerçekleştirdi. Bunlar, iş ortamını iyileştirmeye, yabancı yatırımı teşvik etmeye ve kamu kurumlarını güçlendirmeye yönelik önlemleri içerir. Hükümet ayrıca küçük ve orta ölçekli işletmeleri (KOBİ’ler) desteklemeyi ve girişimciliği teşvik etmeyi amaçlayan bir dizi girişim başlattı.
Sonuç olarak Kosova, yüksek işsizlik, düşük GSYİH büyümesi ve zayıf bir özel sektör dahil olmak üzere önemli ekonomik zorluklarla karşı karşıyadır. Ülke büyük ölçüde işçi dövizlerine bağımlı ve ekonomisini çeşitlendirmesi ve daha fazla DYY çekmesi gerekiyor. Kosova hükümeti bu zorlukların üstesinden gelmek için adımlar attı, ancak ülkenin ekonomik durumunu iyileştirmek ve kapsayıcı büyümeyi teşvik etmek için sürekli çabalara ihtiyaç var.
Adres: Katip Mustafa Çelebi mahallesi – Mavi Han İstiklal Caddesi No: 49 D:kat:5 Taksim/İstanbul
Telefon: (0212) 709 87 09 iletişim için tıklayınız.
