Çok uzun yıllar Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde bulunmuş olan, Balkanlar’ın en güzel ülkelerinden biri kabul edilen Kosova’da hala pek çok Osmanlı eseri bulunmakta ve yerel halk tarafından olduğu kadar turistler açısından da yoğun ilgi görmektedir. Yoğun tarihi eserlerin bulunduğu ülke Yugoslavya’nın dağılmasının ardından Sırbistan’a bağlı kalmış ancak ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiş, Kosova Cumhuriyeti ismini almıştır. Türklerin ve Hıristiyanların bir arada yaşadığı ülkede barış egemendir. Sonsuz bir hoşgörünün var olduğu topraklarda halkın önemli kısmı Müslüman olduğundan tarihi eserlere karşı son derece hassas davranılmaktadır.
Kosova’da Bulunan Osmanlı Eserleri
Kosova Osmanlı mimari eserleri söz konusu olduğunda ilk göze çarpanlar arasında külliyeleri saymak gerekir. Ülkedeki başlıca külliyeler ve camiler içinde başlıcaları şu şekildedir: Hadım Süleyman Ağa Külliyesi, Seyfeddin Ziya Külliyesi, Hacı Ömer Külliyesi, Hasan Ağa Külliyesi, Yeni Camii, Hacı Ömer Camii, Hadım Camii ve Hasan Ağa Camii’dir. Bunların yanı sıra, önemli Osmanlı eserleri arasında Hasan Ağa Kulesi’ni, 1. Mustafa Efendi Mezarını, Hacı Ömer Mektebi’ni Yeni Külliyeyi ve Yeni Camii Mektebi gibi önemli eserlerden bazılarını saymadan geçmemek gerekir.
Sayısız Osmanlı eserinin bulunduğu Kosova’da Camile ve mescitler çok önemli bir yere sahiptir. Son derece özel bir öneme sahip olan yapılar arasında başta Gül Camii, Kosar Camii olmak üzere, Mahmud Paşa Camii, Hanka Kızıl Camii, Gerçar Gömlekçiler Camii, Molla Yusuf Camii bulunmaktadır. Bu tarihi eserlerin bazılarında bugün hala Müslüman halk ibadetlerini sürdürebilmektedir.
Kosova Osmanlı mimari eserleri içinde bulunan Nukdi Baba Türbesi de son derece mühim yapılar içinde yer almaktadır. Ülkede pek çok tekke de bulunmaktadır. Bunların içinde Şeyh Emin Tekkesi ve Bektaşi Tekkesi başta olmak üzere, Hacı Şeyh Musa Tekkesi de önemli bir yere sahiptir. Osmanlı’dan kalan eserler içinde bulunan medreseler Kosova’da da karşımıza çıkmaktadır. Tarihi eğitim kurumları içinde bulunan Cakova Rüştiyesi ve Küçük medrese bu tarihi yapılara örnek verilebilir. Gezilip görülmesi gereken yerler arasında bulunan Cakova Çarşısı dışında, Eski ve Yeni Haraçi Hanı da görülmeye değerdir. Turistik amaçlı yapılacak ziyaretlerde mutlaka Terzi, Tabak ve Taliç Köprüsü görülmeli, Pancal Çarşısı’na da uğramalıdır. Yeni Dabbağhane Abdullah Paşa Kulesi, Sina Konağı ve Batuşa Kulesi de tarihi eserler arasında bulunan yapılar içindedir. Osmanlı’dan kalan en önemli eserler arasında kaleler de bulunmaktadır ve bu yapılara en iyi örnekler hiç kuşku yok ki Novo Birdo ile Kaçanik Kalesi’dir.
Kosova Osmanlı mimari eserleri içinde dikkat çeken bir diğer yapı örnekleri içinde Askeri Hastane ve Köroğlu Konağı sayılabilir. Şeyh Feyzullah Efendi Tekkesi ile Türbesi, Zeyneddin Bey Hamamı, Mitroviça Rüştiyesi de tarihin izlerini barındıran önemli eserler içindedir. Her yeri Osmanlı eserleri ile dolu olan, köklü bir tarihi ortaklığımızın bulunduğu Kosova’da kültürle, tarihle dolu bir öğrencilik geçirebilirsiniz.
